Bir saatten daha fazla oturularak zaman geçirilmesine fiziksel hareketsizlik denir. TV ve bilgisayar karşısında geçirilen zamanın günde aralıksız 1 saatten fazla olması, hem fiziksel hareketsizliği artırmakta ve düzenli fiziksel aktiviteye başlama isteğini azaltmakta hem de sağlıksız atıştırmalıklar yeme isteğini artırmaktadır. Bu yüzden TV, sinema, video oyunları ve eğlence amaçlı bilgisayar kullanımı gibi ekran etkinliklerinin toplamı günde 2 saati geçmemelidir.
Çoğumuz tamamen hareketsiz değiliz. Evimizi temizleriz, arabamızı yıkarız, ev için alışverişe gideriz, bahçemiz varsa bahçe işleri yaparız, okulda aktivitelere katılırız. Bütün bunlar fiziksel aktivite sayılır. Okulunuz veya evinizdeki sorumluluklarınız dışında bir aktivite yapmak istediğinizde rutin fiziksel aktivitenizi düzenli ve devam eden bir egzersiz programı ile değiştirmeniz gerekir. Bunun için belirli adımları takip edebilirsiniz:
Sevdiğiniz bir aktivite seçin: Aksi takdirde bunu sürdüremezsiniz. Yürüyüş en ucuz ve yapılabilir egzersiz programlarından birisidir. Eğer yürüyüş sizin için yeterli değilse ya da mutlu değilseniz o zaman bisiklete binme, yüzme veya sağlık kulüplerine katılma gibi başka bir aktivite seçebilirsiniz.
Fiziksel aktiviteyi önceliğiniz haline getirin: Günde en az 30 dakikalık orta şiddette bir fiziksel aktiviteyi hedefiniz olarak belirleyin. Eğer zamanınız kısıtlı ise aktivitenizi gün içinde 10’ar dakikalık seanslara bölebilirsiniz.
Zaman içinde küçük değişiklikler yapın: Aktivite seviyenizi dereceli olarak artırın. Başlangıçta kolay ve yavaş tutun, dayanıklılığınızı dereceli olarak günde en az 30 dakikaya ulaşıncaya kadar artırın. Kas ağrıları ve yaralanmalarını önlemeye yardımcı olmak için yavaş yavaş aktivite düzeyinizi artırın.
Belirli bir program dâhilinde ve profesyonel yardım almadan egzersiz yapılacaksa bilinmesi gereken bazı kurallar vardır;
- Daha önce hiç egzersiz yapmamış olanlar gün aşırı 10 dakika gibi sürelerle başlamalı ve bunu zaman içinde en az 30 dakika olacak şekilde arttırmalıdırlar.
- Egzersiz öncesinde yumuşak ve yavaş hareketlerle gererek kaslar ısıtılmalıdır.
- Ani hareketler ve aşırı yüklenme özellikle daha önceden alışık olmayan bireylerde spor yaralanmalarına neden olabilir.
- Bilinçsizce yapılan aşırı egzersiz ise sağlık için hareketsizlik kadar zararlıdır.
- Bilinen bir kronik hastalığı olanlar, egzersiz programlarına başlamadan önce kendilerini izlemekte olan hekime başvurmalıdırlar.
- Egzersizle birlikte gelen şiddetli göğüs ağrısı ve nefes darlığının kalp hastalığı belirtisi olabileceği bilinmelidir.
- Açık havada yapılacak sporlar için hava kirliliğinin yoğun olmadığı ortamları seçmek dikkat edilmesi gereken bir diğer önemli noktadır.
KAYNAKLAR
Türkiye Fiziksel Aktivite Rehberi, (2014). Erişim: https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayat-db/Fiziksel_Aktivite_Rehberi/Turkiye_Fiziksel_Aktivite_Rehberi.pdf, Erişim Tarihi: 11/04/2022
Fiziksel Aktivite, (2019). Erişim: https://sagligim.gov.tr/kadin-sagligi/gebeligi-onleyici-yontemler/erkege-ait-yontemler/421-saglikli-hayat2/hareketli-hayat-fiziksel-aktivite.html, Erişim Tarihi: 11/04/2022
Resim: https://www.diyabetimben.com/wp-content/uploads/2018/01/spor-e1514882836925.jpg
Resim: https://i.pinimg.com/564x/7b/d5/f9/7bd5f97dc2adf9a578230d8813084b21.jpg
Resim: https://www.doit.com.tr/uploads/EditorResim/obesity-1.jpg
Resim: https://hareketim.com/wp-content/uploads/2021/06/10-mayis-dunya-hareket-gunu-01.jpg
